دایره المعارف تاسیسات برق (اطلاعات عمومی برق)
الف) اتصال مستقیم : ولتاژ کامل .
ب ) کاهش ولتاژ :
الف: اتصال مستقیم : الکترو موتور های با قدرت کم (معمولا 4 تا 5.5 کیلو وات) را مستقیما به شبکه وصل می کنند. برای راه اندازی، از کلید های قدرت استفاده می شود.
نکته : اگر الکتروموتور های القایی به طور مستقیم به شبکه وصل شوند ، در لحظه ی راه اندازی 4 تا 7 برابر جریان نامی خود را از شبکه می گیرند . در نتیجه برای کم کردن جریان راه اندازی از روش های مختلفی استفاده می شود .
ب : روش کاهش ولتاژ :
روش ستاره مثلث : برای کم کردن جریان راه اندازی الکترو موتور های با قدرت بالا ، از روش ستاره مثلث استفاده می شود . در این حالت موتور ابتدا به صورت ستاره و پس از اینکه راه افتاد و به دور نامی خود رسید ، به حالت مثلث در می آید که این تغییر حالت می تواند به صورت دستی یا خودکار انجام شود.
ILλ =
t = 4+ 2زمان برای راه اندازی ستاره مثلث
λ = τ Δτ
دلایل استفاده از روش ستاره مثلث
راه اندازی الکترو موتور های سه فازه با توجه به ولتاژ مشخص شده روی پلاک آنها
برای این منظور به موارد زیر توجه می کنیم :
1- ولتاژ خطی در ایران 380 ولت و ولتاژ فازی 220 ولت می باشد
2- کمترین ولتاژ ثبت شده روی پلاک الکتروموتورها ، ولتاژ مجاز سیم پیچ هاست
3- بیشترین ولتاژ ، ولتاژ خطی است اگر 1 ولتاژ مشخص شده باشد ، همان ولتاژ مجاز است.
نکته : موتور با توجه به نکات بالا و پلاک آن راه اندازی می شود .
مثال :نوع راه اندازی الکتروموتورهای زیر را با توجه به پلاک و مشخصات برق ایران را مشخص نمایید.
الف) Δ / λ 380 / 220 ~3
λ 380 ~3
این موتورها به دلیل اینکه سیم پیچ هایش نمی تواند ولتاژ خطی (v 380) را تحمل کند حتما باید ستاره راه اندازی شود.
ب) Δ 380 ~ 3
Δ / λ 660 / 380 ~ 3
λ 660 ~ 3
Δ / λ 440 / 380 ~ 3
چون سیم پیچی این موتورها میتوانند ولتاژ خطی شبکه را تحمل نمایند بهتر است به صورت یکی از روش های کاهش ولتاژ که در ایران معمولا به دلیل هزینه ی بالای نگهداری و خرید تجهیزات اولیه ی راه اندازی ، بیشتر به صورت دو ضرب (ستاره - مثلث) راه اندازی می شوند.
الکتروموتورهای آسنکرون با توجه به قدرت و ولتاژ آن به طرق مختلف راه اندازی میشوند و با توجه به اینکه موتور در لحظه شروع به کار جریان زیادی از منبع الکتریکی میکشد و این جریان زیاد علاوه بر اینکه به خود موتور صدمه میزند به مصرف کنندههای دیگری که از این خط مشترک تغذیه میشوند لطمه زده و کار آنها را مختل میسازد. موتور آسنکرون معمولاً به روشهای زیر راه اندازی میشود در نتیجه جریان راه اندازی کم میشود:
برای موتورهایی که بزرگ نیستند و آمپر زیادی از شبکه نمیکشند بوسیله یک کلید سه قطبی به شبکه متصل میشوند.
ابتدا ولتاژ اولیه را که بر هر فاز متصل میشود، را کم مى کنیم سپس وقتی که موتور به دور نرمال خود رسید ولتاژی را که به هر فاز میرسد زیاد میکنیم. بنابراین در لحظه اول کلید به حالت ستاره بوده یعنی ولتاژ دو سر هر فاز به u/√3 تقلیل مییابد در نتیجه موتور با توان 3/1 توان نامیخود کار میکند. استعمال کلید روی انواع موتورها با روتور قفسهای یا روتور سیم پیچی امکان پذیر است. ولی در موتورهایی که با بار زیاد کار میکنند از کلید برای راه اندازی استفاده نمیشود. چون گشتاور مقاوم بار زیاد است.
این وسیله راه اندازی که اتوترانسفورماتور کاهنده است بین موتور و شبکه قرار میگیرد. این طریق راه اندازی به دلیل اینکه جریان شروع به کار و گشتاور شروع به کار هر دو به یک نسبت پایین میآیند خیلی خوب است. ولی چون هزینه آن گران است فقط در موتورهایی که قدرت زیاد دارند استفاده میشوند.
برای جلوگیری از عبور جریان زیاد در موقع راه اندازی موتور میتوان مقاومت هایی به طور سری سر راه سیم پیچی های موتور قرار دارد. و به تدریج که موتور دور میگیرد دسته مقاومتهای راه انداز را به طرف چپ حرکت داده در این صورت کم کم مقاومتها از سر راه مدار خارج میشود. این طریق راه اندازی به دلیل تلفات انرژی در مقاومتها زیاد و نیروی کشش در لحظه شروع به کار کم ، استعمال کمیدارد.
تمام مقاومتهای راه انداز را سر راه سیم پیچی روتور قرار داد. بدین وسیله مقاومت مدار سیم پیچی روتور را به حداکثر مقدار خود میرسانند و سپس استاتور را به شبکه برق وصل میکنند. مقاومت رئوستای روتور به تدریج از مدار خارج میشود.
یک سروو موتور جریان متناوب دارای یک روتور قفسی است و سیمپیچ آن شامل دو قسمت است: ۱) سیم پیچ اصلی ۲) سیم پیچ کمکی که از آن برای به وجود آوردن میدان دوار استفاده میشود. در این موتورها مقاومت روتور بالا است و بنابراین منحنی گشتاور-دور این موتورها تقریباً خطی است. به طور کلی این موتورها، موتورهایی پر سرعت و با گشتاور پایین هستند و معمولاً قبل از وصل به بار سرعت آنها به وسیله وصل به چرخدندهها کاهش مییابد.
برخی الکتروموتورهای جریان متناوب، دارای قطب سایهدار (چاک دار) هستند. از این قطب برای ایجاد گشتاور راهاندازی در موتور استفاده میشود. نمونه این موتورها در فنهای الکتریکی کوچک و برخی پمپهای کوچک و برخی دیگر از موتورهای توان پایین دیده میشود. در این موتورها از یک سیم پیچ کوچک و با سطح مقطع پایین با نام سیمپیچ سایهای استفاده میشود به این صورت که قسمتی از هر قطب به وسیله این سیمپیچ پوشیده شدهاست. طرز کار این موتورها به این صورت است که با القای الکتریکی در سیمپیچها به علت خاصیت سلفی سیمپیچهای سایهای، این سیمپیچها با تغییرات جریان مخالفت میکنند (قانون لنز) و بنابراین یک اختلاف اندک بین جریان در سیم پیچ اصلی و سیمپیچ سایهای ایجاد میشود که موجب چرخش موتور شده و از قفل شدن موتور در لحظه راهاندازی جلوگیری میکند. با افزایش سرعت روتور نیاز به وجود قطبهای کمکی از بین میرود چراکه به دلیل وجود اینرسی موتور به چرخش ادامه میدهد.
یکی دیگر از انواع موتورهای تک فاز القایی، موتور با انشقاق فاز است که نسبت به موتور با قطب سایهدار کاربردهای مهمتری دارد. از جمله کاربردهای این موتورها میتوان به موتورهای مورد استفاده قرار گرفته در ماشینهای لباسشویی و خشککنها اشاره کرد. در مقایسه با موتورهای با قطب سایهدار این موتورها گشتاور راهاندازی خیلی بیشتری دارند و این به دلیل استفاده از سیمپیچ راه انداز است. این سیمپیچ راهانداز معمولاً پس از راهاندازی کامل موتور به وسیله یک کلید گریز از مرکز از مدار خارج میشود.
در موتورهای انشقاق فاز، سیمپیچ راه انداز همیشه با مقاومت بیشتری نسبت به سیمپیچ اصلی ساخته میشود و به این ترتیب نسبت المانهای سلفی و مقاومتی در هر سیم پیچ متفاوت است، همچنین تعداد دور سیمپیچ کمکی کمتر از سیمپیچ اصلی است که این موجب کاهش خاصیت سلفی این سیمپیچ میشود. بنابراین این سیمپیچ نسبت به سیمپیچ اصلی دارای مقاومت بیشتر و اندوکتانس کمتر است. کمتر بودن نسبت L به R موجب به وجود آمدن اختلاف فاز در دو سیمپیچ میشود که معمولاً بیشتر از ۳۰درجه نیست. این اختلاف فاز موجب چرخش موتور در لحظه راهاندازی میشود. پس از راهاندازی به علت وجود اینرسی موتور به چرخش خود ادامه میدهد و به این ترتیب نیازی به سیمپیچ کمکی نخواهد بود به همین دلیل سیمپیچ کمکی به وسیله کلید گریز از مرکز از مدار خارج میشود و به این ترتیب از ایجاد تلفات اضافی به وسیله سیمپیچ کمکی جلوگیری میشود.
در الکتروموتورهایی که از خازن برای راه اندازی استفاده میکنند از یک خازن که با سیمپیچ کمکی سری شده استفاده میشود. این خازن در واقع وظیفه ایجاد اختلاف فاز بین سیمپیچها را بر عهده دارد. اختلاف فاز ایجاد شده توسط خازنها در لحظه راهاندازی خیلی بیشتر از نوع قبلی است و بنابراین میزان گشتاور راهاندازی این موتورها نیز بیشتر است و البته هزینه این موتورها نیز بیشتر است.
نوع دیگری از الکتروموتورهای جریان متناوب موتورها با خازن ثابت یا موتورهای PSC هستند. این موتورها دقیقاً مانند موتورهای خازنی که در بالا توضیح داده شد عمل میکنند با این تفاوت که فاقد کلید گریز از مرکز بوده و بنابراین خازن در این موتورها همواره در مدار است. موتورهای با خازن ثابت به طور گستردهای در فنها، دمندهها و سیستمهایی که تغییر سرعت برای آنها مطلوب است استفاده میشوند. در برخی موارد که نیاز به استفاده از یک موتور سه فاز به صورت تک فاز است با اتصال یک خازن به یکی از فازها و سری کردن دوفاز دیگر میتوان از موتور سه فاز به صورت تک فاز استفاده کرد که البته در این حالت گشتاور موتور کاهش مییابد.
موتور پولزیون یا موتور دفع کننده نوعی موتور تک فاز جریان متناوب است. روتور این موتورها سیمپیچی شده و تا حدودی شبیه موتورهای یونیورسال هستند. در گذشته تعدادی از این موتورها ساخته میشد اما استفاده از موتورهای RS-IR (راهانداز دفع کننده-حرکت القایی) به نسبت رایج تر بود. موتورهای RS-IR دارای یک کلید گریز از مرکز هستند که پس از رسیدن به سرعت نامیتمام کلکتورها را به هم وصل کرده و روتور را به صورت یک روتور قفسی در میآورد بنابر این موتور در هنگام کار مانند یک موتور روتور قفسی عمل میکند. از موتورهای RS-IR در مواردی استفاده میشده که نیاز به وجود گشتاور راهاندازی بالا در دمای پایین و تنظیم ولتاژ اندک بوده. امروزه این نوع موتورها ساخته نمیشوند.
الکتروموتورهای سنکرون تک فاز کوچک به جای ایجاد میدان مغناطیسی به وسیله یک منبع خارجی از آهنرباهای کوچک برای ایجاد میدان استفاده میکنند. بنابراین روتور این موتورها نیازی به جریان القا کننده نخواهد داشت. خصوصیت اصلی این موتورها سرعت ثابت آنهاست به طوریکه اغلب در وسایلی از آنها استفاده میشود که نیاز به سرعتی ثابت دارند. این موتورها در ساعتها، دیسک گردانها، ضبط صوتها و برخی دیگر از تجهیزات دقیق مورد استفاده قرار میگیرد.
http://niroosanat.ir
جذابیت های برق
(1414)
در ستایش معماری
(1044)
تکنیک های نورپردازی، مهندسی روشنایی
(273)
فکر اقتصادی، کارآفرینی
(182)
تکنولوژی های روز دنیا
(4588)
504 لغت آیلتس IELTS(ضروری برای همه دانشجویان)
(196)
شرط پیشرفت+مدیریت زمان و انرژی
(777)
اطلاعات علمی ساده و خلاصه
(90)
خلاقیت های ناب ناب
(2463)
کافه کتاب،فرهنگ و ادبیات
(81)
هایلایت
(717)
رسانه (ایران، بین الملل)
(279)
خنده های رنگی رنگی
(1344)
دیدنی های تو دل برو
(1662)
آرامش بخشی
(318)
دیالوگ های ماندگار
(36)
وقایع و تصاویر تاریخی جذاب، گردشگری
(304)
ویرایش نشده ها
(3)
معرفی نویسنده و مدیر وبلاگ
(46)
POWERED BY MIHANBLOG.COM
Theme is created by: www.DesignDisease.com